Gaude Mater Polonia

national anthem with lyrics by Wincenty of Kielcza

Gaude Mater Polonia is a polish medieval hymn and one of the oldest polish-latin lyric composed on gregorian chant „Oh salutaris Hostia”, on the occasion of pre-canonization of Stanislaus of Szczepanów. The hymn was written by Wincenty of Kielcza. In the times of the last crowned kings from the Piast dynasty, it served as the royal anthem. The song was first published on 8 may 1254, the oldest record comes from Kielce Antiphonary from 1372. During middle ages the hymn was chanted by polish knights after battle. Later the hymn was used on the national events.[1]

Gaude Mater Polonia
Raduj się, Matko Polsko
English: Rejoice, oh Mother Poland

Royal anthem of Polish–Lithuanian Commonwealth
LyricsWincenty of Kielcza
Adopted8 may 1254 (first published)
Relinquished1795
Audio sample
"Gaude Mater Polonia" performed by Educatus mixed chorus of Pedagogical University of Cracow conducted by Adam Korzeniowski

Lyrics

change
List
  • Gaude, mater Polonia.
    Prole fecunda nobili,
    Summi Regis magnalia
    Laude frequenta vigili.
    Cuius benigna gratia
    Stanislai Pontificis
    Passionis insignia
    Signis fulgent mirificis.
    Hic certans pro iustitia,
    Regis non cedit furiae;
    Stat pro plebis iniuria
    Christi miles in acie.
    Tyranni truculentiam,
    Qui dum constanter arguit,
    Martyrii victoriam
    Membratim caesus meruit.
    Novum pandit miraculum
    Splendor in sancto ceritus,
    Redintegrat corpusculum
    Sparsum caelestis medicus.
    Sic Stanislaus pontifex
    Transit ad caeli curiam,
    Ut apud Deum opifex
    Nobis imploret veniam.
    Poscentes eius merita,
    Salutis dona referunt:
    Morte praeventi subita
    Ad vitae potum redeunt.
    Cuius ad tactum anuli
    Morbi fugantur turgidi;
    Ad locum sancti tumuli
    Multi curantur languidi.
    Surdis auditus redditur,
    Claudis gressus officum,
    Mutorum lingua solvitur
    Et fugatur daemonium.
    Ergo, felix Cracovia,
    Sacro dotata corpore
    Deum, qui fecit omnia,
    Benedic omni tempore.
    Sit Trinitati gloria,
    Laus, honor, iubilatio:
    De Martyris Victoria
    Sit nobis exsultatio.
    Amen[2]

Polish

change
List
  • O ciesz się, Matko-Polsko
    w sławne potomstwo płodna!
    Króla królów i najwyższego Pana
    wielkość uwielbiaj chwałą przynależną.
    Albowiem z Jego łaskawości
    biskupa Stanisława męki
    niezmierne, jakie on wycierpiał
    jaśnieją cudownymi znaki.
    Potykał się za sprawiedliwość,
    przed gniewem króla nie ustąpił:
    i staje żołnierz Chrystusowy
    za krzywdę ludu sam do walki.
    Ponieważ stale wypominał
    on okrucieństwo tyranowi,
    koronę zdobył męczennika,
    padł posiekany na kawałki.
    Niebiosa nowy cud zdziałały,
    bo mocą swą Niebieski Lekarz
    poćwiartowane jego ciało
    przedziwne znowu w jedno złączył.
    Tak to Stanisław biskup przeszedł
    w przybytki Króla niebieskiego,
    aby u Boga Stworzyciela
    nam wyjednać przebaczenie.
    Gdy kto dla zasług jego prosi,
    wnet otrzymuje zbawcze dary:
    ci, co pomarli nagłą śmiercią,
    do życia znowu powracają.
    Choroby wszelkie pod dotknięciem
    pierścienia jego uciekają,
    przy jego świętym grobie zdrowie
    niemocnych wielu odzyskuje.
    Słuch głuchym bywa przywrócony,
    a chromy kroki stawia raźno,
    niemowom język się rozwiązał,
    w popłochu szatan precz ucieka.
    A przeto szczęsny ty, Krakowie,
    uposażony świętym ciałem,
    błogosław po wsze czasy Boga,
    który z niczego wszystko stworzył.
    Niech Trójcy Przenajświętszej zabrzmi
    cześć, chwała, sława, uwielbienie:
    a nam tryumfy męczennika
    niech wyjednają radość wieczną.
    Amen[2]

English

change
List
  • Rejoice, on Mother Poland
    Rich in noble afspring.
    To the Highest King render
    Worship with incessant praise
    For by His benign grace
    Bishop Stanislaus' torments,
    so great, which he had suffered
    Shine with marvelous signs.
    Here contending for justice,
    He did not yield before the anger of the king
    And stands the soldier of Christ,
    Alone to fight for the injury of the people
    Because he constantly reminded
    The tyrant of his brutality.
    He gained the crown of a martyr,
    And fell quartered into pieces.
    The Heavens wrought a new miracle,
    For the Celestial Physician by His power
    The martyr's quartered body
    Once more miraculously joined into whole
    Thus did bishop Stanislaus enter
    Into the Court of the Celestial King.
    That he may at God, the Creators, side
    Beg forgiveness for us.
    When whosoever by his merits pleads,
    Soon receives the saving gifts:
    Those who died a sudden death,
    To life return once more.
    All diseases at the touch
    Of his ring fee:
    By his holy grace health
    Is gained by the feeble.
    Hearing returns to the mute,
    While the lame boldly takes steps,
    The tongues of the mutes are untied,
    Satan flees in hasta far away.
    Thus, you, o happy Cracow,
    Armed with saintly body.
    Bless for all stemity God,
    Who wrought all from naught
    May to Most Holy Trinity sound Praise,
    glory, celebration, adoration,
    And let the triumphs of the martyr
    Gain for us eternal bliss.
    Amen[3]

References

change
  1. Pacak, Piotr. "Gaude Mater Polonia". Śpiewnik Niepodległości (in Polish). Retrieved 2023-05-17.
  2. 2.0 2.1 "Gaude Mater Polonia". Śpiewnik Niepodległości (in Polish). Retrieved 2023-05-17.
  3. "Translations of Gaude Mater Polonia". Archived from the original on 30 April 2011. Retrieved 22 August 2010.